نکند برطرف شدن تحریم به کام ثروتمندان شود ومحرومان و ضعیفان محروم تر گردند

نکته  حائز اهمیت در شرایطی که کشور به حصول توافق وبر طرف شدن تحریمها نزدیک میگردد شرایط پسا تحریم و شرایط اقتصادی و اجتماعی آن است ، با تجربه تلخ اقتصادی و اجتماعی که کشور در دوران پس از جنگ و دردوران به اصطلاح سازندگی با آن مواجه گردید   ، وبا توجه به ناکارامدی مکانیزمهای  توزیع منابع وبهره ورساختن عمومی آن در کشور   وبا توجه به محدودیت  گزینه های جذب منابع وبه جریان  انداختن آن در روند تولید وکار افرینی حقیقی در کشور   وباتوجه به اینکه اغلب موسسات اقتصادی و سرمایه داری موجود که در صف اول جذب منابع آزاد شده هستند  تحت نفوذ طیفهای خاصی از صاحبان نفوذ وسرمایه  قرار دارند   این نگرانی جدی وجود دارد که آزاد شدن منابع و پولهای بلوکه شده مملکت در پس از تحریم  نه تنها کمکی به عدالت اجتماعی و توسعه متوازن وارزشی در کشور ننماید  بلکه سراغاز دوره محنت بار دیگری درتوسعه نامتوازن وضد ارزش و  به عبارتی  ثروتمند تر شدن ثروتمندان و فقیر تر شدن فقیران باشد .

در همین راستا تحلیل  کمیته مشورتی اتاق بازرگانی تهران جالب توجه میباشد 

هجوم نقدینگی به کشور

در آستانه به نتیجه رسیدن مذاکرات ١+٥ قرار است کمیته مشورتی پساتحریم در اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران تشکیل شده تا در آن برنامه و راهکارهای بخش خصوصی مورد بررسی و کارشناسی قرار گیرد. مهدی جهانگیری، عضو هیأت‌رئیسه اتاق تهران با بیان این خبر، گشایش در نظام مالی و برقراری ارتباط‌های بین بانکی داخل و خارج از کشور را یکی از اتفاقات مثبت توافق احتمالی و رفع تحریم‌ها عنوان کرد و گفت: خروج نظام مالی کشور از تحریم‌ها، کاهش هزینه‌های سنگین مالی برای بنگاه‌های اقتصادی را به ارمغان خواهد آورد و در پی آن می‌توانیم شاهد افزایش صادرات غیرنفتی کشور باشیم. وی همچنین به باز شدن مسیر ورود دارایی‌های خارج از کشور اشاره و تصریح کرد که با بسته شدن پرونده تحریم‌ها، خطوط اعتباری بین بانکی که یکی از ملزومات تجارت بین‌المللی است میان بانک‌های ایرانی و خارجی برقرار خواهد شد و بنابراین باید شاهد رفع مشکلات فعالان اقتصادی در این حوزه باشیم. عضو هیأت‌رئیسه اتاق تهران در عین حال به تهدیدهای پیش روی اقتصاد ایران در دوره پساتحریم اشاره کرد و گفت: در کنار فرصت‌ها باید نگران تهدیدهای احتمالی نیز باشیم و برای آن چاره‌ای بیندیشیم؛ این‌که اقتصاد کشور به یکباره با نقدینگی مواجه می‌شود با رفع تحریم‌های نفتی که افزایش درآمد عمومی دولت را به همراه دارد، این نقدینگی می‌تواند به ایجاد تورم دامن زند. بروز هیجان‌های کاذب و یکباره در بازار سرمایه از دیگر دل‌نگرانی‌هایی بود که عضو هیأت رئیسه اتاق تهران از آن یاد کرد و به گفته وی، باید دولت و بخش خصوصی در این زمینه آمادگی و مدیریت دقیق داشته باشند.

ضرورت اطلاع‌رسانی به شرکت‌ها

فارغ از تأثیر مثبت سرمایه‌گذاری در اقتصاد ایران، بیم این وجود دارد که شرکت‌های شبه‌دولتی، فرصت‌های بزرگ را شناسایی کنند و شرکت‌های کوچک و متوسط در این پروژه‌ها، صرفا نقش پیمانکار را برای این شرکت‌ها ایفا کنند. نکته‌ای که فاطمه دانشور ضمن اشاره به آن اظهار داشت: انتظاری که اعضای اتاق تهران از اتاق دارند این است که فرصت‌های سرمایه‌گذاری برای دوران پساتحریم شناسایی شود و این اطلاعات در اختیار بنگاه‌های کوچک و متوسط قرار گیرد.

پولدار شدن دولت و فراموشی بخش خصوصی

حمیدرضا صالحی دیگر عضو هیأت نمایندگان و عضو هیأت رئیسه کمیسیون انرژی و محیط‌زیست اتاق تهران نیز این نگرانی را تذکر داد که با رفع تحریم‌ها و افزایش درآمدهای عمومی دولت، بخش‌خصوصی توان رقابتی خود را برای ورود بیشتر به عرصه‌های اقتصادی از دست داده و این دولت و وزارتخانه‌ها باشند که با کسب درآمدهای ناگهانی اجازه عرض اندام به واحدهای صنعتی و فعالان اقتصادی در پروژهای مشترک با طرف‌های خارجی را ندهند.

اصلاح ساختار اقتصاد کشور

اما سوال اینجاست آیا درحال حاضر ساختار فعلی اقتصادی ایران مناسب برای پذیرای حجم انبوهی از سرمایه‌گذاری خارجی است یا خیر؟ در این بین مهدی قاضی‌پور یکی از اعضای هیأت نمایندگان اتاق تهران بر این باور است که به دلیل سیستم بروکراتیک و همچنین برخوردهای سلیقه‌ای که در این ساختار در کشور ما وجود ندارد، اگر هدف جذب سرمایه‌های خارجی است، در وهله نخست باید در مورد اصلاح ساختار اقتصاد کشور و نیز کوچک‌سازی دولت اقداماتی انجام گیرد.

او پیش‌بینی کرد: بعد از توافق، قیمت نفت به دلیل عرضه نفت ایران در بازارهای جهانی کاهش پیدا کند. صادرات نفت نیز افزایش می‌یابد و با افزایش درآمد دولت و افزایش عرضه ارز، قیمت آن کاهش می‌یابد. جلوگیری از واردات گسترده پس از تحریم‌ها

همچنین سیدمحمد اتابک عضو هیأت نمایندگان اتاق تهران نیز یکی از تهدیدهای جدی در دوره پساتحریم را سیل واردات و به دنبال آن نابودی تولیدات داخلی عنوان کرد و گفت: درحال حاضر مشخص است که پشت مرزهای کشور چه خبر است و کدام کالاها قصد ورود به بازار داخل را دارند، باید تمهیداتی اندیشید که کالاهایی وارد کشور شود که به رشد اقتصادی منجر شود و نه آن‌که فلج شدن صنایع را به دنبال داشته باشد. اتابک استفاده از ابزار تعرفه برای جلوگیری از وارد آمدن لطمه به تولید داخلی را یکی از راهکارهای الزامی برای ورود به دوره پس از رفع تحریم‌ها دانست.

ورود شرکت‌های خارجی با رویکرد بازرگانی

به گفته لطف‌الله سعیدی عضو دولتی هیأت نمایندگان اتاق تهران، دل‌نگرانی جدی این است که شرکت‌ها و بنگاه‌های خارجی ابتدا با رویکرد بازرگانی صرف وارد ایران شوند درحالی‌که باید الزاماتی اندیشید که ورود سرمایه‌گذاران خارجی به کشور با رویکرد تولید باشد. وی همچنین به ضعف در زیرساخت‌های بازار مالی و سرمایه کشور اشاره کرد و افزود: رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار چندی پیش با حضور در کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق تهران به این نقصان اشاره کرد و این نگرانی احساس می‌شود که بازار سرمایه ما نتواند به خوبی با بازار سرمایه کشورهای دیگر تعامل داشته باشد. لذا احیای زیرساخت‌های این بخش را باید جدی گرفت.